Мектепке дейінгі балалардың ойын технологиясы арқылы оқу танымдық іс-әрекеттерін ұйымдастыру

Сабанбаева Жумакул  Сайлаукызы ,
Астана қаласы әкімдігінің
№ 76 «Әдемі» балабақшасының тәрбиешісі

     Егеменді еліміздің бүгінгі күнге қойған басты міндеттерінің бірі қоғам сұранысына сай дүниетанымы қалыптасқан, ақыл – ойы кемелденген, өнегелі жастар тәрбиелеу. Жеке адамның қоршаған ортамен қарым-қатынасының жүйесі дүниетанымды тұтас жүйе ретінде қарастырады. Ойын технологиясы арқылы балалардың танымдық белсенділігін арттыру олардың өмірлік жолын анықтаудағы ұмтылысы болып табылады. Сонымен қатар, балалардың іс — әрекет ерекшелігіне: өзіндік мақсаты мен нәтижесінің болуы. Оқу нысанының ерекше сипаты (ғылыми білім, болашақ қызметі туралы ақпарат және т. б.).  Бала іс — әрекетінің жоспарлы жағдайда өтуі (бағдарлама, оқыту мерзімі). Оқыту құралдарының болуы — кітаптар, лабораториялық құрал — жабдықтар, болашақ кәсіптік еңбектегі модельдер, техникалық құралдар, т. б. жоғары интеллектуалды жүктеме  жатады.
Балалардың танымдық белсенділігі оқу үрдісінде қалыптасады. Белсенді оқу — танымдық іс — әрекетінің көздейтін мүддесі, білімнің қоғамдық мәнін ұғыну, қоғамға қызмет ету қарқынын үдету қажеттілігі негізінде дамиды. Белсенділіктің ең жоғары көрінісі балалардың алған білімдерін өмірде пайдалана білу болып табылады. Демек, балалардың оқу — танымдық белсенділігін қалыптастыру — оқу үрдісін жетілдірудің негізгі шарты ретінде қарастыру қажеттілігі туындайды.  Баланың белсенділігі, негізінен, екі түрлі сипатта болатындығын айтты. Олар: сыртқы және ішкі белсенділік. Сыртқы белсенділік дегеніміз — бала әрекетінің сыртқы көріністері (белсенді қимыл — қозғалыстары, практикалық әрекеттері, тәрбиешіге зейін қойып қарауы, т. б.). Баланың ішкі белсенділігіне оның белсенді түрде ойлау әрекеті жатады. Белсенділік жеке басқа тән, маңызды бір қасиет болып саналады. Бұл қасиетсіз адамның қандай да болсын жұмысы нәтижелі болуы мүмкін емес. Баланың танымдық белсенділігі өз кезегінде қабылдау, есте сақтау, ойлау, қиялдау үрдістері мен зейіннің тұрақты күйін қажет етеді. Оқу барысында баланың танымдық белсенділігін арттыруда олардың өз бетінше танымдық ықылас — ынтасын, шығармашылық әрекетін дамытатындай етіп ұйымдастыру қажет. Баланың қабылдауы, негізінен тәрбиешінің сабақты жүйелі түрде жүргізуіне байланысты. Балалардың жаңа материалдарды қабылдауына негіз болатындай етіп даярлық жұмыстары жүргізіледі. Балалардың оқу — танымдық қызметін арттыру дұрыс әрі нақты әрекеттер негізінде іске асады. Баланың өзіндік сезімдік танымы (қалауы, ынтасы, құштарлығы, әсерленуі) негізінде қабылданған білім, дағды, ептілік әлдеқайда нәтижелі әрі жемісті болады деген ойдамыз.