Ізденген – табар, оқыған – озар

Баулыбаева Гулназ Нурлановна

Жамбыл облысы, Талас ауданы,

М.Қыстаубайұлы атындағы орта

мектептің бастауыш сынып мұғалімі

Сабақтың мақсаты:

1. Оқушылардың дүниетану, ана тілі, математика, орыс тілі пәндері бойынша меңгерген білім, білік дағдыларын қалыптастыру.
2. Оқушылардың ойлау қабілетін дамытуға, белсенді іс-әрекетін жетілдіруге, зейінін, есте сақтауын, логикалық дамыту.
3. Оқушылардың топтық жұмыс жасауда, адамгершілік тәрбиеге, достыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, суреттер.

Әдіс-тәсілі: түсіндіру, сұрақ-жауап, ізденіс.

Сабақтың түрі: сайыс сабақ.

Пәнаралық байланыс: математика, ана тілі, дүниетану, орыс тілі.

Сайыстың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі: Құрметті ұстаздар, оқушылар бүгінгі «Ізденген -табар, оқыған — озар» атты сайысына қош келіпсіздер. Балалар, бүгінгі сабағымыз ерекше, сабақ сайыс түрінде өтіледі. Сайысымызды бастамас бұрын екі топқа бөлініп алайық.

1 топ-Алғырлар

2 топ-Тапқырлар

Сайысқа жақсылап ат салысып отырайық. Барлығыңызға сәттілік тілей отырып, сайыс жоспарымен таныстырып өтейін. Сайыс 7 кезеңнен тұрады.

Жоспары:

1. Таныстыру
2. «Сөз тапқанға қолқа жоқ»
3. «Тапқыр болсаң, тауып көр»
4. «Ұшқыр ойдан, ұтымды жауап»
5. «Тіл өнері»
6. Ойлан, тап!
7. Кім жылдам ойыны

1-кезең. Таныстыру.

Әр топ өз топтарын таныстырады

2-кезең. «Сөз тапқанға қолқа жоқ».

Бұл кезеңде екі тапсырма беріледі.

1 тапсырма: әр топқа бір-бірден сөз беріледі. Сол сөздерден әріптердің орындарын ауыстыра отырып бірнеше сөз құрау. Әр сөзге 5 ұпайдан беріледі.

1 топ Алғырлар

2 топ Тапқырлар

Қайырымдылық                                                 Рақымшылық

Қайыр, қылық, ырым,                                 рақымшыл, мал, қамшы, халық,

ықылық, ай, қайырымды.                          шам, шал, ықылық, қылыш, қал.

2 тапсырма: шатасқан әріптерден әр топ басшысы бір-бірден әріп таңдап алады. Мысалы: м-р әріптері болса м дыбысынан басталып р дыбысынан аяқталатын сөздер айтып жарысады.

3-кезең: «Тапқыр болсаң, тауып көр».

Бұл кезеңде 9 ұяшықтар беріледі. Ұяшықтардың артында әр пәннен сұрақтар беріледі. Әр сұраққа толық жауап берген оқушы 10 ұпай иеленеді.

• Абай кім? Абайдың қандай өлеңдерін білесің? Бір өлеңін жатқа айтып бер. Ж.: (Абай ақын – жазушы. «Қыс», «Жазғытұрым», «Адам болам десеңіз»)
• Кекілік құс па, жануар ма? Ж.: (құс)
• Қобланды батырдың мінген аты қалай аталады? Қаруларын атап бер. Ж.: (Тайбурыл, найза, семсер, қанжар)
• Өсімдіктің жер асты мүшесі. Ж.: (тамыр)
• Ең ауыр салмақты қандай жануар? Ж.: (кит 150 тонна)
• Сөз таптарын ата. Ж.: (зат есім, сан есім, сын есім, етістік, үстеу, одағай, шылау, есімдік, еліктеуіш)
• Заттың қимылын білдіретін сөздер қандай сұрақтарға жауап береді? Ж.: (Не істеді? Не қылды? Қайтті?)
• «Қаздың тұзаққа түсуі» бұл қай ертегіде кездеседі? Ж.: (Ұр, тоқпақ)
• Ас қорыту мүшелерін ата. Ж.: (ауыз қуысы, жұтқыншақ, өңеш, асқазан)

4-кезең: «Ұшқыр ойдан, ұтымды жауап».

Әр топқа  логикалық өлең есеп оқимын.

1 топ Алғырлар

• Аспан қандай күздегі!

Қарап тұрмын ауладан.

Тырналардың тізбегі сүйір бұрыш аумаған.

Әр қанатта он бірден

Басшысынан бөлегі

Бар тырнаны кім бірден

Тез есептеп береді?      Ж.: (11+11+1=23)

• 7 ағайынды үлдың 1-ден қарындасы бар. Жанұяда барлығы неше бала бар? Ж.: (8 бала)

2 топ Тапқырлар

• Су құйып ем астауға

Үш қаз ұшты аспанға

Үш қасқалдақ бір қазан

Екі үйрек бір сазан

Бір көксерек бір қарға

Қосылды кеп бұларға

Айт неше құс ұшып жүр? Ж.: (3+3+1+2+1+1+1=12)

• 5 адам 5 сағатта 5 метр жер қазды. 100 сағатта 100 метр жер қазу үшін неше адам қажет? Ж.: (5 адам)

5-кезең: Тіл өнері.

Бұл кезеңдегі тапсырма тез әрі нақты жауапты талап етеді. Бұл кезеңде мақал-мәтел, жұмбақтар айтылады. Соның жауабын орысша қазақша айтасыңдар.

1 топ Алғырлар

• Аттан тай озады, атадан кім озады? (бала-ребенок)
• Не оттан да ыстық? (Отан-Родина)
• Сөзі дана үйі жоқ, сөйлемейді тілі жоқ (кітап-книга).
• Ашу дұшпан болса, ақыл не? (дос-друг)
• Қанаты бар ұшпайды, су астында қыстайды (балық-рыба).

2 топ Тапқырлар

• Денсаулық зор … (байлық-богатство).
• Қыймылдаса не шебер, қыруар – қыруар іс өнер (қол-рука).
• Тіл тас жарады, тас жармаса не жарады? (бас-голова)
• Жесең ащы, көзіңнен шығарар жасты (пияз-лук).
• Батыр туса ел ырысы-не жауса жер ырысы (жаңбыр-дождь).

6-кезең «Ойлан, тап».

Бұл кезеңде төрт сурет беріледі. Суреттегі заттың атауын қатыстырып мақал-мәтел құрау.

7-кезең: кім жылдам ойыны.

Ойынның шарты екі топқа суреттер беріледі. Топ басшылары суреттердің атын атамай іс қимылмен, ыммен түсіндіру керек. Ыммен жасырған суреттерді топ мүшелері табу керек.

Сабақты қорытындылау: жеңген топты хабарлау.

Ұқыпты ұтар,

Іздеген  табар,

Оқыған озар,

Еріншек  тозар,-дегендей еріншектік ешқашан жақсылыққа жеткізген емес. Ізденген оқыған адам ғана білімді бола алады. «Іздеген табар, оқыған –озар» атты сайысымыз өз мәресіне жетті. Назарларыңызға рахмет.