Пәні: Дүние жүзі тарихы
Мақсаты: Оқушыларға ХІХ ғасырдағы Жапонияның саяси-экономикалық жағдайы, Еуропалықтардың “Жапонияны ашуы” 1867-68 жылдардағы МЭЙДЗИ төңкерісі, капитализмнің дамуы туралы ұғымдарды әңгімелей отырып, ұғындыру.
— Саяси көзқарастарын дамыту.
— Салыстыра білуге.
— Пікірлерін айтуға.
— Іскерлікке баулу.
Жапония
«Ой шақыру»
Мына ұғымдар нені білдіреді?
Микадо –
Сегун –
1192 — 1333 – Миномото мен Ходзе
1335 — 1592 – Асикага
1603 — 1867 – Токугава
Микадо – Император
Сегун – Әскери қолбасшы
Сегундық билік атадан балаға мұрагерлікпен беріліп отырған
1192 — 1333 – Миномото мен Ходзе
1335 — 1592 – Асикага
1603 — 1867 – Токугава
“Си — но — ко — се” . Бұл ұғым қандай жүйені білдіреді?
Жауап: Си – самурай
но – шаруалар
ко – қолөнер
се – саудагер
Жаңа сабақ жоспары:
- ХІХ ғасырдағы Жапонияның экономикалық жағдайы. Токугава сегундарының дағдарысы.
- Еуропалықтардың “Жапонияны ашуы”.
- МЭЙДЗИ төңкерісі және реформалары 1867 — 68 ж.
- Жапонияда капитализмнің дамуы.
- Жапонияның басқыншылық соғыстары.
- ХХ ғасырдың басындағы мемлекеттің дамуы.
ХІХ ғасырдағы Токугава әулетінің соңғы сегундарының билігі кезінде:
- Ауыл шаруашылығы күйзеліске ұшырады.
- Өңделетін жер көлемі азайды.
- Халық саны азайды.
- Жапонияда экономикалық дағдарыс басталды.
- Жерсіз қалған шаруалар қайыршылық күй кешті.
- Мануфактуралардың саны 180-нен асты.
- Сауда дамыды, шаруаларды кәсіпкерлікке тәуелді етті.
- Жапонияда капитализм дами бастады, феодалдық қоғамның іргесін шайқалтты.
- Сауда, қолөнер дамыды.
- Елдің осындай салаларға бөлінуі ішкі рынокты қалыптастырды.
- Жаңа кәсіпшіліктер: Жібек, қағаз, қант, қыш, фарфор, тоқыма.
- Жаңа қалалар: Эдо, Осака, Киото, Нагасаки, Хаката пайда болды.
- Шаруалар мен қала кедейлерінің наразылығы өсті.
1837 ж. Осио Хайхатиро бастаған көтеріліс Осака қаласында болды. Себебі: күріш бағасының қымбаттауы.
Мақсаты: Сегундық билікті құлату. Ел астанасы Эдодан Токио қаласына көшірілді.
Жапон самурайы Токугава Сегунатының саясатына қарсы көтеріліс бастады.
Өз кітапханасындағы кітаптарын сатып, көрші селолардан шаруалар жалдаған.
Еуропалықтардың «Жапонияны ашуы»
1542 жылы
Португалдар
Ағылшындар
Голландықтар
Сауда дамыды. Католик дінін таратты
ХVІІ ғасырда Токугава Иэмуцу “Жабық есік” саясатын ұстады.
ХVIII ғасырдың соңы ХІХ ғасырдың І жартысында АҚШ, Англия, Франция, Ресей “Жабық есік” саясатын бұзуға әрекеттенді.
↓
ЖАПОНИЯ
↓
1792-93 ж. А. Лаксман
18О4 ж. Н. Резанов елшілік сәтсіз оралды.
1855 ж. орыс Жапон келісімі
1854 ж. Жапон ағылшын келісімі.
1854 ж. АҚШ командоры М. Перри әскери елшілік келісім жасады. Симода, Хакодатэ портын ашты.
1856 ж. Голланд Жапон келісімі
1858 ж. Француз жапон келісімі
Мэйдзи “Қайта қалпына” келтіру дәуірі 1867-1912 ж. Астанасы Токио қаласы.
Мэйдзи реформалары — Жапонияны ұлы державаға айналдырған реформа болды.
Микадо
Армиямен флоттың қолбасшысы болды.
Соғыс жарлықтарын шығарды.
Заңдарды бекітті. Парламентті таратуға тең құқтары болды.
Парламент Жоғары палата императордың туыстарымен отбасынан тұрды.
Төменгі палата
Сайлау — 25 толған ер азаматтар, 15 иеннен кем емес салық төлеу міндеттелген. Халықтың 1 пайызы қатынасқан.
Жапонияның басқыншылық саясаты
1894ж. Қытайға соғыс ашты.
Тайвань, Пэнху аралын басып алды.
Орыс-Жапон соғысы.
Корея мен Маньчжурияны басып алды.
Дүниежүзіндегі әскери державаға айналды.
Дүниежүзіндегі экономикасы дамыған ірі державаға айналды.
Отар елден отарлаушы елге айналды.
Артты қалушылықты жойды.
Жапония-Қазақстан: 1 миллиард 6О миллион доллар құрады.
Сәйкестендіру кестесі
1867 — 1912 ——- Мэйдзи билеуші кезеңі
1867 — 68 ———- Мэйдзи императордың билікті “Қалпына келтіру кезеңі”.
1869 —————- Киотодан Токиоға көшірілді.
1872 —————- Жалпыға бірдей бастауыш мектеп.
РАФТ: Жапония – Азияның ғана емес, әлемнің ірі державалық мемлекеті.
Қуатова Жанат Қарақойшықызы
Жалпы білім беретін №25 Б.Момышұлы
атындағы орта мектебінің жоғары санатты,
тарих пәнінің мұғалімі
Атырау қаласы