Мамандығым – менің мақтанышым!

Жарылқасынова Айшолпан Жарылқасынқызы,
Астана қаласы әкімдігінің
№73 «Аяулым» балабақшасының тәрбиешісі
педагог-модератор

МАМАНДЫҒЫМ – МЕНІҢ МАҚТАНЫШЫМ!

 Мамандықтың жаманы жоқ, бірақ оның кез-келгеніне икемділік қажет, бұл жай күнелту, тамақ асыраудың ғана жолы емес, үлкен өнерді, зор шеберлікті қажет ететін нәрсе.     Ж.Аймауытов

Теңбіл тіршілікте бетін күншығысқа түзеп, санасына адамдықтың дәнін егіп, зердесіне руханияттың балын құятұғын тұлға болуды кім армандамайды десеңізші?! Кімге мұрат болмады екен? Кешегі балаң жастағы бала қиялдың жетегінде жүріп, бірі дәрігер, бірі ұстаз, енді бірі ғарышкер болуды армандады емес пе? Табы бірдің тағдыры бір демекші, мен де балдай тәтті балалықтың осы бір кезеңінде өз армандарымды бәйгеге қосып үлгерген едім. Менің болашақтағы тағдырлы арманыма қанат бітірген  — ұстаз әлемі болды. Иә, мен үшін идеал, өмірге құштар, мотиватор, заманауи адам. Осылайша, ел баласына қызмет қылып, сауат ашуға титтей де болса үлесім тисе  ̶ ел алдындағы перзенттік парызым деп ойлаушы едім, солай болды да! Бағым мен бабым келісіп оқу орнын жақсыға аяқтап, Қызылорда қаласындағы мемлекеттік балабақшада алғаш қызметтік сапарымды бастаған едім.

Ұлт көшбасшысы Дінмұхаммед Қонаевтың бір естелігіндегі: «Орайы келсе орақ ордық, кезі келсе кетпен шаптық» деген оралымдары еріксіз еске оралады. Жас маман бола тұра, жақсы істерге ұйытқы бола жүріп көптің алғысын, ақ тілеулі жандардың разылығынан кенде болмадық. Бәрінен де маңызы – кристалдай таза, сүттей ақ, судай мөлдір бала көңілінің шырағын жағу – басқа бақыт. Балалармен өткен уақыт ең қызық, әрі маңызды сәттер деп айтар едім. Жаныңды жадыратып, жүрегіңе тыныштық беретін саланың күнгейі көп деп ойлап қалмаңыз. Көлеңкелі сәттерде бір тұрып, бір жығылып ілгері басудың қаншалықты маңызды екенін білсеңіз ғой. Ең бастысы ниет қажет. Адамның ниеті дұрыс әрі таза болса болғаны, қалауы орындалып, кәсіби биігі жоғарылай түспек. Осы кезге дейін мамандық таңдаудағы шешіміме қылаудай болса да күмән түскен емес. Ұлт ұстазы А.Байтұрсынұлы: «… Бір әдісті болу – олақтықтың белгісі, түрлі әдісті білу – шеберліктің белгісі» деп ұрпақ тәрбиесінде қызмет қылатын «қауымға» айтса керек. Шығармашылық шыңына  шығамын деген кісіні өзіне елітіп, шақырады да тұрады. Шыңның шырағын көрген адам оны жарқырата түсуге асық болары сөзсіз. Менің кәсіби жолымның басты қағидаты да осы. Үнемі дамыған адам ғана үдерістің үдесінен көрініп,  тұлғалық деңгейге жетеді.

2019 жыл, күз айы. Арман қуып барған әрбір жастың арқасын қағатын Астана қаласына қызметке орналастым. №73 «Аяулым» балабақшасы менің мамандық бойынша жететін жетістіктерімнің түндігін қайырды. Себебі, Астана қаласындағы балабақшалардың тәрбиешілері арасында өткен кәсіби байқауда жүлделі орынға жайғасып, мамандықты сүюдің сәтті кезеңіне тағы да куә болған едім. Қазіргі жаңартылған білім беру мазмұнының бір көрінісі болып табылатын квалификациялық тестілеудің өзім жоспарлаған деңгейімдегі статусы (педагог-модератор) маған да бұйырды.

Ұжым… . Бірі сырласың, бірі ақылшың, бірі томағаңды сыпырып, бәйгеге қосар баптаушың, енді бірі анаңдай құшағын ашар мейірімді жандар. Өзің қандай болсаң – досың да сондай. Менің жеке өмірім мен қызметімнің бір нотада үндесіп жатуы – менің тағдырымның сыйы деп білемін. Менің бүгінгі жетістігімнің жемісті жолдары ұжымдағы жандардың ұлағаты мен ғибратты істері. Сол жандардың ілкімді істерін үлгілеп, ілгері басуды мұрат тұттым.

Балабақша – баланың балалық шақтағы ең қызық сәттерін қалыптастыратын құтты мекен. Әр баланың жұлдызын жағып, өмірге дайындап, қанатын қомдау – жауапты іс. Балабақша қабырғасында қаланатын білім де, тәрбие де ұлттық сипат алған кезде ғана өміршең болады. Қазір телефонға телміріп, алақандай экранға таңылған заман. Төрткүл дүниемен бір сәтте тілдесіп, ақпарат алмасатын деңгейге жеттік. 18 ғасырдағы «Өнер-білім бар жұрттар,

                           Тастан сарай салғызды.
                           Айшылық алыс жерлерден,

              Жылдам хабар алғызды»-деген дала қоңырауы Ы.Алтынсариннің болжамы неше ғасырдан соң ақиқатқа айналды. Бірақ, біз тәрбиелеген ұрпақтың бойында қазақы болмыс, ұлттық рең жойылмауы үшін не істеу керек? Ұлт болашағы саналатын ұрпақ тәрбиесі үшін аса қажет құндылықтар біздің әрбір әрекетімізден (ұйымдастырылған іс-әрекет, серуен, балалардың дербес әрекеті, сауықтыру шаралары) көрініс табуы қажет. Ұлттық ойындар мен салт-дәстүрлердегі ұлттық нәрмен сусындай білген баланың кіндігі елге, туған жерге байланары сөзсіз.

Жақында психологиялық «Кемел адам» кітабын көзім шалды. Сол жерде кемел адам сипатын: ғылымға ғашық, ғибадаты терең, сөзі мен мінезі әділеттен құралған, тапқанын көппен бөлісе алатын мәрт мінезді, жомарт, тұңғиық тұлға деп берген екен. Олай болса, алдымызға келген таза көңіл иелерінің зердесіне осы құндылықтарды дарыту біздерден, тәрбиелеуші жандардан басталатынын естен әсте шығармаған жөн. «Қуанса бала қуансын», «баланың риясыз күлкісін ешнәрсемен теңестіруге болмайды», «бала-бақыт бастауы»  деген оралымдар бекер қалыптасқан жоқ қой. Менің ұстанымым мен бала тәрбиелеудегі басты мұратым – балалардың жүрегіне жол табу. Әр нәрсені жүрекпен жасаған кезде ғана жүрекке жететін мазмұнға ие болары анық.  Сондай-ақ, тәрбие мәселесі аса сақтықты, нәзіктікті, ізденісті қалайды. Білім бере отырып тәрбиелеу, оны отбасымен, айналасындағы қоршаған ортасымен ұштастыра ұйымдастырғанда ғана жемісті болмақ. Санасын сақтан, ғұмырын ғұннан бастайтын исі қазақтың әр баласы рухты, әр перзенті парасат биігінен көрінді емес пе? Бүгінгі буынның өне бойына осы болмыс белестері ұяласа кешегі Абай армандаған, Мағжан аңсаған ұлағатты ұрпақ болары сөзсіз.

Мен өзімнің ұстазыма әкемнен кем қарыздар емеспін: әкемнен өмір алсам, ал Аристотельден өмірімді жақсы өткізу туралы білім алдым. Иә, бұл — әлем танитын қолбасшы А.Македонскийдің ұстазы. Әр адам мамандық арқылы  өз өмірін қалыптастырады, баянды һәм мазмұнды етуді мақсат етеді. Лайым, осы жолдағы көшіміз көлікті болғай!