Білім айнасы газеті Республикалық газет Алматы қаласы , Алмалы ауданы
№147 гимназияның ағылшын тілі мұғалімі
Баутаева Айнұр Несіпбекқызы
Ағылшын тілін оқытуда ойын әдісін қолдану өте маңызды. Ол – балаларды еңбектенуге ынталандырудың және олардың ағылшын тілін үйренуге деген қызығушылықтарын арттырудың тиімді әдістерінің бірі.Жалпы қай жастағы бала болмасын, оларға ойын арқылы сабақты түсіндіру жеңіл болады. Ойынға негізделген әдіс арқылы оқу мақсаттарына оңай қол жеткізіледі. Мұғалімнің нұсқаулығы бойынша оқушылар білім алып, қабілеттерін жетілдіре алады. Сонымен қатар, ағылшын тілін оқытудағы ойын тәсілі де оқушылардың оқу қызығушылықтарын ояту және оқытудың тиімділігін арттыру мақсатында ағылшын тілін оқытуда қолданылатын маңызды оқыту әдісі болып табылады.
Ойындарды арқылы оқушылардың оқуға қызығушылығын тиімді түрде оятуға, оқушылардың интеллектінің дамуына ықпал етуге және оқушылардың жаңашылдық қабілетін үйретуге болады.
Бүгінде, технологияның дамыған заманында оқушыларды интерактивті
тақта, смартфон арқылы әр түрлі ойындар ойнатып, сабақты қызықтыруға болады. Ағылшын тілі сабағында
- Game exercise
- Travel game
- Board game
- Storyline
- Word-search т.б осы сияқты ойындарды ойнату тиімді.
Ойындар тіл оқу бағдарламасында әртүрлі рөлдерді атқара алады. Дәстүр бойынша, ойындар тіл сабағында сабақтың басында қыздыру, сабақтың соңында қосымша уақыт болған кезде толтыру немесе әртүрлілік қосу үшін оқу бағдарламасына анда-санда араластырылған дәмдеуіштер ретінде пайдаланылды. Мұның бәрі жақсы, бірақ ойындар да тіл курсының маңызды бөлігін құра алады. Презентация-тәжірибе-өндірістік шеңберде ойындар белгілі бір тілдік элементтерді жаттықтыруға немесе тілдің коммуникативті шығуына арналған болуы мүмкін. Сол сияқты, ойындарды бұрын үйретілген тілді қайта қарау және қайта өңдеу әдісі ретінде де пайдалануға болады.
Ойын таңдау кезінде мұғалім тілі мен қатысу түрі бойынша сыныпқа сәйкес ойынды табуды мұқият қадағалауы керек. Тілдік ойындардың көтеген түрі бар. Сондықтан мұғалімдердің таңдауы әртүрлі. Дегенмен, белгілі бір сыныпта қандай ойынды қолдану керектігін және қандай ойын өз оқушылары үшін ең қолайлы және сәтті болатынын шешуде мұғалімдер көптеген факторларды ескеруі керек.
Зерттеулерге сәйкес, мұғалімдер оқушылардың ерекшеліктерін ескеруі керек: олар кәрі немесе жас, байсалды немесе жеңіл ойлы, оқуға деген ынтасы жоғары немесе жоқ. Олар сондай-ақ ойынды қашан пайдалану керек, себебі ойынды таңертең немесе түстен кейін, дүйсенбіде немесе жұмада пайдаланудың арасында үлкен айырмашылық бар. Сонымен қатар, мұғалімдер оқушылардың өздерін жайлы сезінуіне және әрекетке қосылғысы келетініне көмектесу үшін кейде ойнап, шамадан тыс әрекет ете алуы керек. Бұл мұғалімдер ойын мен оның мақсатын жете түсініп, ойынды басқара алуы керек дегенді білдіреді. Мұғалімдердің барлық талаптарына сәйкес келетін ойын табу өте қиын. Кейбір ойындарды оқушылардың тіл деңгейіне, табиғатына және ерекшеліктеріне сәйкес қабылдау қажет. Ең бастысы, ойын оқушыларға қызықты да, білім де бере алатын жағдайда қолданылуы керек, әйтпесе олар уақытты босқа өткізеді.
Уақыт шектеуі маңызды. Ойынның қызықты болуы уақытына байланысты. Егер оқушы сұраққа жауап беруге көп уақыт жұмсаса, басқа оқушылар жалығып, қызығушылығын жоғалтады. Уақыт шектеулерін орнатудың әртүрлі жолдары бар. Кейбір мұғалімдер «жұмыртқа таймерін» немесе ұқсас құрылғыны пайдаланғанды ұнатады, ал басқа мұғалімдер қолдарында «үшке дейін санайды». Бұл әдістердің негізгі кемшілігі оқушылардың кез келген формада өзара әрекеттесуіне мүмкіндік бермейді.
Бұл жүйенің үлкен артықшылығы мұғалімге нақты бөлінген уақыт көлемінде көп икемділік береді. Жылдамырақ үйренушілер жылдам кері санақ тапсырмасына ие болуы мүмкін, ал баяуырақ оқушылар сұраққа жауап беруге қосымша уақыт алады. Бір қарағанда, бұл аздап әділетсіз болып көрінгенімен, оқушылар үшін тиімді. Егер ойын шынымен қызықты болса, мұғалімге санаудың қажеті жоқ. Оқушылар ойындарға қуана қатысады. Жауаптардың ұзақтығына қарай мұғалім өткен уақытты да өзгерте алады.
Ойындар балалар шаршамайтын немесе жалықтырмайтындай мазмұнды және әртүрлі болуы керек.
Қортындылай келе, ойын әдістері шет тілін оқытудың тиімді әдістерінің бірі болып табылады, өйткені олардың психологиялық-педагогикалық негізі жеке тұлғаның психикалық дамуына үлкен үлес қосатын ойын әрекеті болып табылады.Ойындар оларға шет тілін үйретуге көмектеседі және еркін атмосфераны қамтамасыз ету арқылы оқушылардың қызығушылығын оятады.Біріншіден, ойынға негізделген әдіс оқушылардың назарын аударуы керек. Өмірдегі ойындардан айырмашылығы, ағылшын тілін оқытудағы ойындардың барлығы білім беру мақсатында қолданылады.Екіншіден, ойынға негізделген тәсіл оқушыларды негізге алуы керек. Бұл принцип оқушыларды сыныптық тәрбиенің ортасына қояды. Бұл мұғалімдердің оқыту функциясын әлсіретпейді, бірақ олардың сыныптағы білім берудегі жетекші және бағалау мәртебесін көрсетеді.Үшіншіден, ойынға негізделген тәсілді алдын ала мұқият дайындау керек. Жақсы құрастырылған оқыту ойындары оқытудың тиімді түрі болып табылады. Күтілетін тәрбиелік мақсаттарды жүзеге асыру үшін мұғалімдер жеткілікті дайындық жасау керек.
Пайдаланылған әдебиеттер:
- Мектептегі шет тілі журналы
- Верещагина И.Н.,Рогова Г.В. «Методика обучения английскому языку на начальном этапе в общеобразовательных учрежденях.»
- English. Play and Learn.
