Балалар киімдеріне қойылатын талаптар

Алматы қаласының Әуезов ауданының
санитариялық-эпидемиологиялық
бақылау басқармасының басшысы
Исембаева Асима Бақытжановна
санитариялық-гигиеналық бақылау,
техникалық регламенттер талаптарының
сақталуын бақылау  бөлімінің басшысы
Садыкова Урзада Илесбаевна

Балалар киімдері – ерекше санаттағы өнім болып табылады, өйткені оларды қолданатын тұтынушылар тобы – денсаулығы мен қауіпсіздігі ең жоғары деңгейде қорғалуы тиіс балалар. Сондықтан балалар киімдеріне қойылатын талаптар Қазақстан Республикасының техникалық регламенттерімен және Еуразиялық экономикалық одақтың (ЕАЭО) нормативтік актілерімен нақты реттеледі. Мұндай талаптар балалардың жас ерекшеліктерін, физиологиялық және гигиеналық қажеттіліктерін ескере отырып жасалған.
Ең біріншіден балалар киімдері адам денсаулығына зиян келтірмеуі және қауіпті химиялық заттарды бөлмеуі тиіс. Өнімнің құрамында формальдегид, ауыр металдар (қорғасын, кадмий, сынап), пестицидтер мен басқа да улы қосылыстардың мөлшері рұқсат етілген деңгейден аспауы қажет. Мата мен бояғыштар гипоаллергенді және экологиялық таза болуы тиіс. Өндіруші өнімнің қауіпсіздігін дәлелдейтін зертханалық сынақ нәтижелерін және сәйкестік сертификатын ұсынуы керек.
Сонымен қатар балалар киімдері ауа мен ылғалды жақсы өткізуі, теріні тітіркендірмеуі және жылуалмасуды қамтамасыз етуі қажет. Материалдар табиғи (мақта, зығыр, жүн) немесе табиғи талшықтар басым синтетикалық қоспалар болуы тиіс. Киімнің тігістері жұмсақ, ішкі жағынан тегіс болуы керек, өйткені дөрекі тігістер нәрестелердің және кішкентай балалардың терісін жарақаттауы мүмкін.
Киімнің кесілуі, пішімі мен элементтері баланың жасына, қозғалыс белсенділігіне және қауіпсіздігіне сай болуы тиіс. Шағын бөлшектер (түйме, ілгек, моншақ, әшекей) мықтап бекітілуі керек, жұтып қою немесе үзіліп кету қаупі болмауы тиіс. Киім оңай шешіліп, киілетіндей болуы қажет — бұл ата-аналар мен балаларға қолайлы болуды қамтамасыз етеді.
Таңбалануы мен ақпараттық талаптарына да аса мән берілуі қажет. Әрбір балалар киімінің зат белгісінде келесі мәліметтер көрсетілуі тиіс:
— өндірушінің атауы мен мекенжайы;
— өнімнің атауы мен түрі;
— жас ерекшелігіне арналған өлшем (жас тобы көрсетіледі);
— қолдану және күту тәсілі (жуу, үтіктеу, кептіру ережелері);
— шығарылған күні және серия нөмірі;
— материал құрамы (пайыздық қатынаста);
— сақтау шарттары мен шыққан елі.
Таңбалау қазақ және орыс тілдерінде жазылуы міндетті.
Балалар киімдері міндетті түрде техникалық регламент талаптарына сәйкестігін дәлелдеуі керек. Бұл – сынақ хаттамаларын алу, сәйкестік декларациясын немесе сертификатын рәсімдеу және мемлекеттік тіркеуден өту рәсімдерін қамтиды. Тек ресми бекітілген және тексерілген өнім ғана нарықта сатуға рұқсат етіледі.
Балалар киімдеріне негізгі талаптар ТР ЕАЭС 007/2011 «Балалар мен жасөспірімдерге арналған өнімдердің қауіпсіздігі туралы», ҚР «Тұтынушылардың құқықтарын қорғау туралы» Заңымен, «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Кодексімен регламенттеледі.
Балалар киімдерінің сапасы мен қауіпсіздігі – бұл жай ғана сән мәселесі емес, ол баланың денсаулығы мен өмір сапасына тікелей әсер етеді. Сондықтан өндірушілер мен сатушылар барлық техникалық және санитариялық нормаларды қатаң сақтауы тиіс. Ал ата-аналар өз кезегінде тек сертификатталған және қауіпсіз өнімдерді таңдау арқылы баласының денсаулығын қорғай алады.