Бауыржан Момышұлы атындағы №5 орта мектебінің
«Өзін-өзі тану» пәні мұғалімі
Аубакирова Нургуль Кабделгазезовна
Қостанай қаласы
Қазіргі таңда «Өзін-өзі тану» пәніндегі көптеген сабақ беру әдіс тәсілдері жақсы, қызықты маңызды бағытқа қарай өзгерді. Ондағы адам өміріне маңызды құндылықтар атап өтетін болсам сүйіспеншілік, дұрыс әрекет, ақиқат, қиянат жасамау, ішкі тыныштық. Осы аталған құндылықтарды басшылыққа ала отырып баладағы рухани адамгершілікті дамытамыз.
Әрбір құндылық өзінше адам өмірінде маңыздылығы бар. Мысалға әр пәнге бір құндылық алынады. Ол құндылық сабақ барысында толығымен ашылып сол тақырыпқа сай ашылып отыруы тиіс.
Ата-аналар мен оқушылар осы пән не үшін керек? Оданда негізгі пәндерге көңіл бөлейік деген сөздерді де жие естіп жатамыз. Егер адамда тәрбие адами рухани құндылық ақсап тұрса, ол негізгі пәнді қалай тыңдамақ? Тәрбиесіз берілген білім білім емес, ол екеуі егіз, бір бірінсіз болмайды. Қай пәнде сенің анаң туралы немесе тәрбиен туралы сонымен қатар дос, туған жер, дұрыс әрекет жасау, қиянат жасамау туралы қазіргі таңда барлық ақпаратқа толып тұрған әр пән сол құндылықтарды ашуы мұршасы жетедіме екен?
Осы сұрақтардан кейін осы пәннің қаншалықты керек екенін түсіндіріп өткім келеді.
Бірінші сабаққа кірісімен мұғаліммен амандасудың өзі ерекшелене түседі, себебі мұғалімді көрген оқушы барлығы оң қолдарымен жүректерін ұстап амандасады, ол шын жүрегіммен дегендей ұғымды білдіреді.
Келесі тыныштық сәті, алдыңғы сабақта бала қандай эмоциямен келді, біреуі өте көңілді, біреу көңілі толмай жылағысы келіп тұратын оқушылар болады, сол оқушылардың барлығының эмоциялық жай күйлерін теңестіру мақсатында тыныштық сәті жүргізіледі, оқушылар қолдарын алдарына қойып жанға жайлы әуенмен мұғалімнің жағымды ақырын үнімен оқушыларды оймен табиғат аясына оның ішінде, «Нұрға бөлену, «Теңіз түбіне саяхат», «Ну орманға саяхат» деп тыныштық сәтінен басталған сабақ, жағымды эмоцияға толы отырады.
Үйге тапсырмалар берілсе үй тапсырмалары дайындаған оқушыдан сұралады, ол оқушының қаншалықты ойымен бөліскісі келетініне байланысты. Келесі «Мұғалім сый» деген сөзді естіген оқушы, мұғалімге назар аударым, кәдімгі сый күтіп отырады. Ол «Мұғалімнің сыйы» оқушыларға алдын ала дайындалған оқулықта жоқ әңгіме. Оқушылар мұқият тыңдап кейін осы мәтін бойынша сұрақтар қойылады.
Дәйек сөз ұлы ғалімдардың немесе даналардың сөзі. Осы бөлімде оқушы ойында қалуы үшін әртүрлі тақырыпқа сай сөздерді қайталап, оқушы жадында қалдыруға тырысамыз.
Сол тақырыпта оқушылардың бірігуіне бағытталған шығармашылық жұмыс жүргізіледі, ондағы мақсат оқушылардың бір бірімен сөйлесіп топтық жұмыста өзін көрсетуіне жағдай жасау.
Тақырыпты әсерлі өткізу үшін тақырыпқа сай ән таңдалып, орындайтын әншімен қосылып ән орындайды. Оқушылардың ең жақсы көретін бөлімі. Кейін соңғы оқушылар алған әсерлерімен өз ойымен ойлап, іштей талдау жасайды. Ол тыныштық сәті деп аталады, үзіліс соғылғанға дейінгі уақытта ойларын жинақтап тынышталады.
Осындай «Өзін-өзі тану» пәнінің ерекшелігі адам тәрбиесіне өте қажет құндылықтарымен балаңызды аптасына бір рет болады.