Білім айнасы газеті Республикалық газет Эйлер шеңберлері 18 ғасырда Леонард Эйлер ойлап тапты және содан бері кеңінен математика, логика және әртүрлі қолданбалы бағыттарда қолданылады. Эйлер шеңберлері-геометриялық түсініктердің немесе түсініктердің арасындағы қарым-қатынасты көрнекі көрсетуге болатын схема көп объектілер.
Эйлер шеңберін балабақшада «Коммуникация», «Таным», «әлеуметтендіру» білім беру салаларында тікелей білім беру қызметінде, сондай-ақ балалардың дербес қызметінде табысты пайдалана алады. Эйлер шеңберін пайдалана отырып, бала есте сақтау мақсатында материалды салыстыруды, қорытуды, топтастыруды үйренеді.
Эйлер Шеңбері- бұл схемалар, олар арасындағы жиын және қиылысу, жиындарды біріктіру. Кейбір міндеттерді шешу кезінде Эйлер әдісі тек таптырмас және ойлауды жеңілдетеді. Эйлер шеңберінің модельдері-қарапайым және көрнекі, сондықтан олар үлкен табыспен мектепке дейінгі жастағы балалардың логикасын дамыту үшін пайдаланылды. Құру және пайдалану модельдер көбінесе мектепке дейінгі балалардың логикалық қабілеттерін дамытуға ықпал етеді.
Эйлер шеңберлері моделінің қарапайымдылығы мен көрнекілігін ескере отырып, ол табысты пайдаланылуы мүмкін балабақшада логикалық ойлауды дамыту сабағы өтті. Шынында да, көптеген бағдарламалар Мектепке дейінгі балалардың дамуы Эйлер шеңберін таныстыру және пайдалануды қарастырады.
Мәселен, «Даму» бағдарламасының вариациясын білдіретін «дарынды бала» бағдарламасында Эйлердің айналма моделімен жұмыс істеуге үлкен көңіл бөлінеді. Бағдарламаны жасаушылар көрнекі модельдерді құру және пайдалану мектепке дейінгі балалардың ақыл-ой қабілеттерін дамытуға барынша ықпал етеді деп санайды. Егер бала көптеген объектілердің жалпыланған, Елеулі ерекшеліктерін көрсететін модельдерді құруды үйренсе, ол өз қолына шындықты танып, құрастыра алатын құрал алады. Сондықтан да ересек және дайындық тобындағы сабақтар Эйлер шеңберінің көмегімен көрнекі үлгілеу әрекетін меңгеруге арналған.
Эйлер шеңберін пайдалана отырып, мектепке дейінгі балаларға барлық орналасу опцияларын көрсетуге болады,бір-біріне қатысты жиындар.
Бала объектілердің жалпылама сұлбаларын көрсететін модельдерді құруды үйренгенде, ол оқиды осылайша шындықты тану және құрастыру. Бұл болашақта балаларға көмектеседі есептерді оңтайлы шешуді өз бетінше таңдау. Балалар Эйлер шеңберін қолданып қалғандарына қарағанда бірнеше белгілері бар нысандарды табу. Сондықтан біз Эйлер шеңберлерінің көмегімен модельдеуді игеруге көп көңіл бөлеміз. Мектепке дейінгі балалар үшін тапсырмалар ойын түрінде болуы керек. Мектепке дейінгі балалардың ойын қызметі басым, сондықтан материалды меңгеру ойын түрінде жақсы болады. Ересек топ балалрына қазірдің өзінде Эйлер шеңбері түсінікті.
Эйлер шеңбері, шын мәнінде, біздің өмірімізде жиі кездеседі. Мектептеке дейінгі мекемеде схемалық фигуралармен жұмыс істей бастайды,олар заттар мен ұғымдардың арақатынасын көрнекі түрде түсіндіреді.
Айткулова Мадина Сансызбаевна,
Павлодар облысы Аққулы ауданы
Шарбақты ауылы «Қызғалдақ» сәбилер
балалар бақшасының тәрбиешісі
