Жокелова Светлана Бүркітқызы. Газдың парциал қысымы  

                                                                                                                                        Жокелова Светлана Бүркітқызы,
Жаратылыстану  пәні бірлестігінің жетекшісі,
жоғарғы санатты химия және биология пәні
мұғалімі,
«Ыбырай Алтынсарин «төсбелгісінің иегері

Сабақтың мақсаты: Газ тәрізді заттардың көлемін, мөлшерін, молярлық массасын табу арқылы газдың парциал қысымын есептеу туралы мәлімет алады.
Сабақтың түрі: жұптық
Күтілетін нәтиже: Химиялық қосылыстардың қасиетін түсіну арқылы газдың парциал қысымын есептеуге жаттығулар орындай алады.
Дерек көздер:
— Д.И.Менделеевтің жасаған химиялық элементтердің периодтық жүйесі
— Химия есептер оқулығы, авторы С.Молдахан, 2012жыл
— АКТ
Сабақтың кезеңдері
Ұйымдастыру: сабақтын мақсатын, кезеңдерін түсіндіру .
Сергіту: Зарядка жасау-2 минут
Ой қозғау:
1) Д.И. Менделеев периодтық системасы арқылы элементтердің орналасуын көрсету
2) Газдардың қандай бірлікпен есептеуге болады?
 4.Жұптық жұмысқа тапсырмалар тарату:
№1. 96кПа, 108кПа , және 90,6 кПа қысымдағы  3 л  СО₂, 4 л  О₂, және  6 л N₂ бар бірнеше газдарды қосқанда қосындысының жалпы көлемі 10 л болған. Газдың қосындысының жалпы  қысымын табыңыз.
Шешімі: 1.Әр бір газдың парциал қысымын табады.

P_CO2=  = 28.8кПа;  Р_О2 =  =43.2кПа

P_N2=  = 54.4кПа болады.

2. Қоспадағы газдың қысымы: P=P₁+P₂+P₃+P₄+…..P_n формула бойынша:

Р_(жалпы) =28.8+43.2+54.4=126.4 кПа

 №2.  Бірдей 100 кПа (750мм.с,б) қысымдағы 2л оттек және 4л SO₂  газдарды қосқанда жалпы көлемі 6л болады.
Қоспадағы газдардың парциал қысымын табыңыз.
Шешімі. Есептің мағынасына қарағанда газдарды қосқанда әр газдың көлемі артады: О₂-нің көлемі  =3 есе артады. SO₂  нің көлемі    =1.5 есе артады.

2. Газдың көлемі, қысымға кері байланыста болатындықтан әр бір газдың қысымы төмендегідей.

Р_О2 =  =33.3кПа      Р_SO2  =  =66.7кПа, болады.

№3. Массасы 0,725 г газ 23^оС температурада 760 мм с.б-ының қысымында 551 мл көлем алған. Осы газдың молекулалық массасын табыңыз.
Шешімі:  PV=        Бұдан:  M= болады.

M= =32 г/моль,

№4. Қалыпты жағдайда (0^оС, 101.325 кПа) көлемі 500 мл газдың массасы 0.625 г болса газдың молекулалық немесе молярлық массасын табыңыз.
 Шешімі: Қалыпты жағдайдағы 1 моль газдың 22,4 л көлем алатынын ескертіп, газдың молярлық массасын табыңыз.

0,5 л —0,625 г                     M= =28 г/моль (N₂);

22,4л —хг
  №5.  Берілген температурада күкірттің буының азотпен салыстырған тығыздығы 9,14 болса күкірттің молекуласы неше атомнан тұрады.
Шешімі: Газдың салыстырған тығыздығы M₁=D*M₂ формуланы пайдаланып :9,14*28һ255,92 күкірттің молекуласы неше атомнан тұратынын тапсақ: 255,92:92=8 Берілген температурада күкірт буы 8 атомнан (S₈) тұратыны анықталды.
 №6. Қалыпты жағдайдағы 1 л белгісіз бір газ 2,85 г болса осы газдың молекулалық массасын табыңыз.
Шешімі:

1 л —2,85 г                     х= =64 г/моль

22,4л —хг

5. Тақтамен жұмыс:

6. Есеп үлгілерін шығару:

7. Рефлексия (кері байланыс)
 Бағалау:_______

Әріптестердің сабаққа қатысу
сәтінен көрініс

                                                                                                   Оқушылардың жұптық жұмысты
орындау кезеңінен көрініс